Moje dziecko skończyło ... lata, czy jego mowa rozwija się prawidłowo? Kiedy zacznie mówić? Gdzie szukać pomocy?
Opóźniony rozwój mowy to temat rzeka. Wywołuje wiele emocji. Rodzice nie mogą się doczekać kiedy ich dzieci wypowiedzą pierwsze słowa i zdania. Co zrobić gdy w głowie zapali się czerwona lampka sygnalizująca, że mowa dziecka może nie rozwijać się prawidłowo?
Opóźniony rozwój mowy to temat rzeka. Wywołuje wiele emocji. Rodzice nie mogą się doczekać kiedy ich dzieci wypowiedzą pierwsze słowa i zdania. Co zrobić gdy w głowie zapali się czerwona lampka sygnalizująca, że mowa dziecka może nie rozwijać się prawidłowo?
Po
ukończeniu studiów logopedycznych miałam sporo szczęścia - bardzo
szybko zaczęłam pracę w przychodni, w której prowadziłam zajęcia na NFZ
przez kila lat. Szczególnie w pamięci utkwił mi pierwszy rok mojej
pracy, gdyż większość moich pacjentów, to były dzieci w wieku około 3
lat. Ich rodzice obawiali się, że mowa ich dzieci nie rozwija się tak
samo jak u rówieśników. Zapewne ktoś z Was może zapytać: dlaczego tak
późno zgłosili się do specjalisty? Rola logopedy nie polega na
osądzaniu. Jestem przekonana, że większość rodziców chce przychylić
nieba swojemu dziecku i nikt celowo nie działa na ich niekorzyść.
Poniższa porada logopedyczna nie służy ocenianiu rodziców, dlatego Ty
też tego nie rób. Od pewnego czasu odnoszę wrażenie, że bardzo łatwo
przychodzi nam ocenianie innych. Matki stają się ekspertami we
wszystkich dziedzinach i udzielają porad innym, często mniej
doświadczonym, matkom. Powiem Wam, że kiedy urodziłam syna, pomimo tego,
że sama wcześniej pracowałam z dziećmi, zagubiłam się w natłoku
informacji płynących od innych matek. Z każdej strony czułam się
oceniana i atakowana. Jak wychowywać? Jak karmić? Jak ubierać?...
Pewnego dnia powiedziałam: STOP. Zaufałam przede wszystkim sobie i
specjalistom.
Jeśli zatem masz
wątpliwości czy mowa Twojego dziecka rozwija się prawidłowo, udaj się do
logopedy. To jest właściwy specjalista, który odpowie na twoje pytania.
Emocje
Opóźniony rozwój mowy wywołuje wiele emocji. Nikt nie chce usłyszeć, że mowa dziecka nie rozwija się prawidłowo. Wiele razy widziałam wypieki na twarzach rodziców, a nawet łzy. Często pojawiało się też poczucie winy: "może mogliśmy wcześniej zareagować..." Czasu nie cofniemy. Każdy z nas ma prawo do uzewnętrznienia emocji. Jednak nadchodzi taki dzień, kiedy trzeba schować je do kieszeni i wspólnie zadbać o dobro dziecka. Zatem istotne jest działanie. WSPÓLNE działanie.
Przedszkole
Z
moich obserwacji wynika, że u wielu rodziców czerwona lampka zapala się
dopiero gdy ich dzieci mają zacząć lub właśnie zaczęły przygodę z
przedszkolem. Czerwona lampka to obawa: czy moje dziecko poradzi sobie w
przedszkolu jeśli jego mowa nie jest taka jak u jego rówieśników?
Czerwona lampka, to też obserwacje nauczycieli, którzy sygnalizują, że
trzeba udać się do specjalisty. Zawsze powtarzam, że zajęcia w
przedszkolu, to świetne wspomaganie terapii logopedycznej. Jednak musimy
zdawać sobie sprawę, że nasze dziecko mogą spotkać też pewne
nieprzyjemności. Przez kilka lat prowadziłam zajęcia logopedyczne i
teatralne w przedszkolach. Dzieci są szczere. Szczere do bólu. Szybko
wyłapują, że ktoś nie mówi tak jak one. Niestety adaptacja dzieci z
opóźnionym rozwojem mowy może być utrudniona.Oczywiście to nie jest to
reguła.
Eksperci
Co
jakiś czas na forach i grupach dla mam pojawia się pytanie: "moje
dziecko mało mówi, czy powinnam udać się z nim do logopedy?". Jestem
przerażona odpowiedziami jakie padają: "poczekaj...moje dziecko zaczęło
mówić jak miało...". Jeśli radzisz komuś, żeby poczekał, to czy bierzesz
odpowiedzialność za swoje słowa? Skąd wiesz dlaczego dziecko mało mówi?
Czy Twoja porada poparta jest wykształceniem i doświadczeniem zawodowym?
Czasami ktoś ze znajomych dzwoni i prosi o diagnozę swojego dziecka.
Staram się udzielić porady, ale nigdy nie diagnozuję dziecka przez
telefon lub Internet. W wielu zagadnieniach logopedycznych zdania
specjalistów są podzielone. Jednak jeśli chodzi o rozwój mowy dziecka,
to chyba wszyscy mówimy jednym głosem. Jeśli pojawia się wątpliwość czy
mowa Waszego dziecka rozwija się prawidłowo, należy udać się do
logopedy, który pozna Wasze dziecko osobiście i przeprowadzi diagnozę
logopedyczną.
Od 6 lat pracuje z dziećmi z opóźnionym rozwojem mowy. W moim gabinecie najczęściej słyszałam następujące stwierdzenia:
"Przyzwyczailiśmy się do mowy naszego dziecka. Nie mieliśmy problemów, żeby go zrozumieć. Dopiero kiedy znajomi zasygnalizowali nam, że nie mogą go zrozumieć postanowiliśmy poszukać pomocy"
Każdy rodzic najlepiej zna swoje dziecko. Jednak, to niesie też pewne niebezpieczeństwo. Przyzwyczajamy się do mowy naszego dziecka. Wystarczy jeden gest, żebyśmy zrozumieli jego intencje. Osobiście najtrudniej jest mi zdiagnozować moje dziecko, dlatego zawsze kiedy mam wątpliwości, kieruję je do specjalisty, który spojrzy na nie obiektywnie.
"Już wcześniej zauważyliśmy, że coś jest nie tak. Jednak znajomi mówili, żebyśmy poczekali, bo ich dziecko zaczęło mówić jak miało...."
Mam
nadzieje, że każdy kto wypowiada takie słowa bierze za nie
odpowiedzialność. Czy znasz przyczyny opóźnionego rozwoju mowy? Czy
wiesz jakie są konsekwencje opóźnionego rozwoju mowy? To temat na osobny
artykuł. Chciałam jedynie jeszcze raz podkreślić, żeby nie udzielać
porad bazując jedynie na tym jak było w przypadku naszych dzieci.
"Pediatra
nie skierował nas do logopedy"
Faktycznie jest tak, że pediatra
powinien zauważyć, że mowa dziecka nie rozwija się prawidłowo. Jednak w
warunkach jakich pracuje, ocena mowy jest bardzo ciężka. Zazwyczaj ma
przed sobą chore dziecko i skupia się na tym co w danej chwili jest
istotne. Mowa dziecka powinna być dokładnie sprawdzana na bilansie.
Jednak sami chyba wiecie ile trwa bilans, a ile rzeczy trzeba na nim
sprawdzić. Warto sobie zadać pytanie, czy gabinet lekarski to miejsce, w
którym nasze dziecko dobrze się czuje? Tylko takie miejsce, przyjazne
dziecku, daje możliwość prawidłowej oceny mowy. Zazwyczaj pediatra zdaje
sobie z tego sprawę, dlatego pyta rodzica o rozwój mowy dziecka. Rodzic
ma prawo nie wiedzieć jak powinien przebiegać prawidłowy rozwój mowy w
określonym wieku i dlatego może udzielić złej odpowiedzi. W efekcie nie
otrzymuje zalecenia wizyty u logopedy.
Kiedy do logopedy?
Odpowiedz
jest prosta - im wcześniej tym lepiej. Nie czekamy. Nie pytamy na
forach i grupach dla mam. To naprawdę nie jest właściwie miejsce. Nie
zakładamy, że nasze dziecko, to chłopiec, dlatego ma jeszcze czas na
wypowiedzenie pierwszych słów. Gdy w głowie zapali się wspomniana
czerwona lampka, to kierunek jest tylko jeden - gabinet logopedyczny.
Drogi
Rodzicu, jeśli masz wątpliwości czy mowa Twojego dziecka rozwija się
prawidłowo, umów się do specjalisty i zadbaj o prawidłowy rozwój swojego
dziecka.